inflatie van de Randjes

Het gaat goed met de Randjes. Het gaat heel goed met de Randjes. Nederland gaat economisch een stuk slechter dan vorig jaar, maar de Randjes knallen uit hun voegen. Ze zitten in whirlpools in hun betegelde tuintjes, hebben zwarte Audi's A6 tot en met RS 6 tussen de Vespa scootertjes op de stoep staan, hebben een grote bek over "viruswaanzin" en roepen op tot vermaak: met zijn allen de politie uitdagen op een warme zomeravond omdat er geen voetbal is en de kroeg ineens regels heeft waar je je aan moet houden. Dan van je grote bek een filmpje maken en het stukje van je eigen bijdrage aan een avondje hel schoppen weg laten en de "fouten van de wouten" die daarop ingrijpen viraal laten gaan. DAT is pas viruswaanzin. Wouten maken geen fouten, je ouders maakten fouten. En nu jij. En straks je kinderen. Dat gaan we ook allemaal filmen. Sterker nog: dat doen we al en onze haren staan recht overeind bij het zien van die onrespectvolle soort zinsconstructies die vol grammaticafouten uit je luchtpijp komen. Ook niet te beroerd om als "streepje op de e" een mes te trekken. Uit je Gucci tasje onder je Burberry pet (gezamenlijk rond de 2.000 Eurootjes, lees 6 maanden huur met huursubsidie). 

Tegenover de inflatie van de Randjes staat de deflatie van de eerzame burger. Een vader uit diezelfde wijk probeert zijn zoon te leren dat het goed is om je school af te maken, respect te hebben voor anderen en ouderen (dan jij zelf), en dat de bekeuring met papa's auto gescoord voor je eigen rekening is.  Dat papa je niet komt helpen als je zo dom bent met politie of justitie in aanraking te komen, omdat hij je vanaf de zandbak ongeveer heeft geleerd hoe dat te voorkomen. Dat ook jij je steentje belasting moet bijdragen aan de samenleving omdat de samenleving dat ook aan jou doet en dat lang niet in alle landen van de wereld een verworven recht is. Dat je een mazzelaar bent inwoner te mogen zijn van dit goed georganiseerde prachtige land binnen Europa en dat criminaliteit een ziekte is waar je niet zomaar van "geneest" en die vrij besmettelijk en behoorlijk erfelijk is.

de vergulde gaper

Zoveel oorlogsgeweld is afgelopen weken ondergeschikt gebleken aan waar we, gewenst of ongewenst, mee bestookt werden. De open deur dat "zwarte levens" er toe doen en de eindeloze discussie van een kleine groep mensen over hun wens tot uitsluiting van zwarte piet op zijn eigen feest vanwege zijn huidskleur. Ineens werd ik "bang" voor discussie over de Vergulde Gaper. Deze herinner ik me al van kind af aan als uithangbord aan de gevel van prachtige oude panden van vooral apotheken en drogisterijen. Ik was altijd gefascineerd door hun kledij en open mond. Er zijn vier varianten maar de meest voorkomende zijn de gapers van Moren. Ze schijnen zelfs met de tijd nog een tintje donkerder geverfd te zijn omdat dat modieus was in Nederland. En het feit dat de Moren het uithangbord waren, duidde op de handel in specerijen met hen en die als ingrediënten dienden voor de producten van (soms kwakzalvers van) apotheken en drogisterijen. Die Moren waren op hun beurt ook vrij bedreven in (blanke) Europese slavenhandel, maar daarnaast dus ook in die van specerijen. Waarom heb ik eigenlijk nog geen "kick out de vergulde gaper" gehoord? Omdat ie zijn mond wel open heeft maar daarover niet spreekt uit angst om weggestreept te worden tegen zwarte piet en zodoende daadwerkelijk gelijke monniken gelijke kappen te moeten accepteren? Ik heb gelukkig nog geen vergulde gapers in de grachten zien drijven, of van de muur geslagen zien worden. Waarom niet? Misschien omdat de Westerse beschaving zich al lang tegen de slavernij heeft gekeerd (terwijl het in veel niet westerse landen nog de gewoonste zaak van de wereld is en zij zich zelfs verzetten tegen de druk van het Westen om de slavernij af te schaffen)? Een zaak van wie de schoen past, trekke hem aan. Wij al een tijdje niet meer. We zijn zuinig op ze. Omdat ze een cultuurhistorische waarde hebben en dat hoeft niet altijd de Efteling te zijn. Verleden noch heden zijn sprookjes. Joh. Maar toch handen af van de Vergulde Gapers! Grow up and smell the coffee. Wat ons allen betreft in een Turks koffiehuis, helemaal prima.

Spatjes

Vandaag had ik ook eens mijn Zoom-suit aan: boven de navel niets op aan te merken, onder de navel niet om aan te zien. Ik moest even vlug iets kopen in de stad en probeerde de Mini te parkeren. De parkeerplaats was overvol want door "Colonja" is het hier nu gratis parkeren (ik zie het verband niet, maar dat zal aan mij liggen, wellicht het steunen van de middenstand). Diverse auto's stonden op de verhogingen van de parkeerplaats en "da mag nie". Dat is buiten de vakken en 30 cm hoog, dus niet te missen. Met een Landrover of een oud barrel ram je je auto er technisch gezien uiteindelijk wel op, klopt, maar...."da mag nie". De handhavers hebben dat door middel van een bekeuring proberen te verduidelijken. Zo ook aan een man met drie kinderen in de leeftijd 5-9 jaar, die met het kroost de auto instapte, de bon onder zijn ruitenwisser zag wapperen EN METEEN BEGON TE SCHELDEN naar de handhavers. Dat zij - hou je vast - "landverraders" waren. De ramen open, de kinderen achterin en schreeuwen maar.
Een "Irishman" came along. Aan zijn hand zijn zoontje van een jaar of zes. "Als je zo stoer bent je auto daar neer te zetten, moet je ook zo stoer zijn een bekeuring te incasseren joh". De man wisselde razendsnel van scheld-prioriteit en begon de Irishman uit te kafferen "waar hij zich mee bemoeide". "Een klein pikkie ben jij kerel, echt een heel klein pikkie joh", zei de Irishman rustig. Zijn kind keek met grote ogen aan papa's hand wat er gaande was. Mijn politiehart kwam boven, handhavers zie ik ook als collega's (ook al heb je leuke en minder leuke: zij doen ook hun werk). "En een prachtig voorbeeld voor je koters dit gedrag bovendien" voeg ik toe. De "vader" van ver na de oorlog schreeuwt naar de Irishman of hij even wil testen "wie het kleinste pikkie is van hun twee" (citaat, excusez). De Irishman zegt zachtjes tegen mij "wil jij even mijn kind vasthouden?". Ik zeg net zo zachtjes terug "Nee, loop met mij mee en verlaag je niet tot zijn soort want dat is wat hij wil. Dat hij niet meer de enige is die hier voor schut staat en zijn zelfbeheersing verliest. Jij bent een betere vader, loop met me mee, kom...". De galbak had niets gehoord van wat wij zeiden en de Irishman liep met me mee, zijn kind aan de hand. Toen we aan de overkant van de straat waren zei ik "Gaan jullie lekker shoppen mannen?". "Bedankt he" knipoogde de Irishman. Thats why I like Irishmen. Moedig, verantwoordelijk en (dus) elegant.

"Colonja"

De boodschappen weer bij mama gezet, wat piepkleine klusjes en ik moet weer gaan. "Ik ga mam, mijn kaassoufflees zijn vast al snot geworden". "Nou, dan blijf ik weer in eenzaamheid achter, ik zie hier nooit iemand!" zegt ze. "Nou, toevallig sprak ik Eef vanmorgen in de winkel en die vroeg of ze haar groene tasje bij jou had laten liggen.... Bijzonder als ze niet langs is geweest he, ze lijkt me nog behoorlijk fris van geest....". Ze begint een beetje te giechelen, "Ja, toevallig was het gister een hele drukke dag maar ik heb de tuindeur voortdurend open hoor!". "Ma, als jullie toch tijd over hebben, kijk Rutte dan een paar keer in de herhaling, hij heeft behoorlijk duidelijk gezegd wat er wel en niet mag". Ze knikt en zegt "Zal ik nou wel of niet volgende week naar die uitvaart in Rotterdam gaan? Ik mocht met een echtpaar meerijden, dat boden ze zelf aan". Ik zet mijn kaassoufflees weer neer en leg uit dat je niet met drie mensen in een auto mag zitten als je niet uit hetzelfde gezin komt en de tandenborstel of Steradent niet in dezelfde beker zit als je gaat slapen. Haar "Ja joh" stelt me niet gerust maar ik ga. En dan kom ik op de oprit bezoeker nummer X tegen.....

Mijn moeder heeft een maat uit Spanje. Hij helpt haar al jaren met kleine klusjes buitenshuis. Ik noemde hem altijd haar pool-boy. "Hip hoor ma, een pool-boy op jouw leeftijd! Wie het breed heeft laat het breed hangen he?". Zijn vrouw was jarenlang ernstig ziek en mijn moeder ging regelmatig op ziekenbezoek. Ze spreken elkaar aan met mijnheer en mevrouw. Na al die jaren lief en leed gedeeld hebbende nog steeds. Een aantal maanden geleden is de vrouw van de pool-boy gaan hemelen. Ze hadden net hun hele huisje verbouwd om het leven met de nodige aanpassingen nog mogelijk te maken samen, maar dat heeft maar heel kort geduurd. De vrouw van mijnheer zat de laatste paar weken van haar leven in een leuke kleine scootmobiel. En nu komt hij er de oprit van mijn moeder mee oprijden. Ik vraag hem hoe het met hem gaat. "Prima, nu wel. Ik vind het zo gezellig om nog even in de scootmobiel van mijn vrouw te rijden" zegt hij met een Spaans accent. "Ik ben echt ziek geweest. Geen Colonja, maar depressief. Alsof ik een prop in mijn keel had. En ik ging na de dood van mijn vrouw steeds overal heen om iets anders te doen dan verdrietig te zijn, maar door de Colonja moest ik thuis blijven en toen kreeg ik die prop in mijn keel. Ik zei tegen mijn zoon "Ik houd dit niet vol" en toen mocht ik naar de huisarts en die gaf me pillen en nu ben ik zo ontzettend blij dat die prop uit mijn keel is en ik niet meer depressief ben". Het is aandoenlijk deze man, terwijl hij de taal niet echt beheerst, zo concreet een depressie te horen beschrijven in alle eerlijkheid en daarbij zijn blijdschap met de oplossing van de dokter aan zijn gezicht te zien. Inmiddels is mijn moeder er ook gezellig bij komen staan (natuurlijk!). "Hebt u nog kleine klusjes voor mij?" vraagt ie haar. "Trouwens ik zag u laatst sporten en toen stond u met een mevrouw te praten, klopt dat?". Hier is geen social distancing meer aan. In 30 minuten ben ik al getuige van 6 gemiste boetes en nog 3 te gaan als er klusjes in opdracht gegeven worden.  "Nou, het vogelhuisje is aan renovatie toe, kunt u daar iets aan doen?". "Oh ja, ik kom zo snel mogelijk weer langs, dat beloof ik u. Ik denk deze week al". Ik kijk ma streng aan. Ze prikt haar grote stok naar me toe en zegt "afstand houden jij!".

janboel

In Brabant is het thuiswerken geblazen maar hoe staat het eigenlijk met die natte janboel in Venetië? Das toch Noord Italië? Venetië houdt zich opvallend koest. Die natte bende kan nog niet opgedroogd zijn daar tussen de smoezelige bruidjes op gondeltjes van achterstalligheid. Ook met paalhakken houd je het al maanden niet meer droog in dat Venetus. Het moet er ongelooflijk stinken, nu al, ook al is het winter. Rottend proviand uit de keldertjes, rioolresultaten, drijvend wrakhout met algen en vuilnis zal de snoezige waterstraatjes wel sieren momenteel. En wie zijn er blij mee? De ratten (en zometeen ook de muggen als het kwik de 15 C overtreft). En wat dragen ratten in hun warme pelsjes? Wat niet eigenlijk, maar met de pest konden ze destijds prima uit de voeten. Daar was het coronavirus nog een lachertje bij. Hoe is het gesteld met de hygiene van ons sprookjesoord? Doen ze nu wel lekker mee met de voorschriften tegen verspreiding van nare organismen en laten ze elkaar tussen de wal en het schip vallen of reiken ze elkaar de smerige geïnfecteerde hand toe om een stuk rottend beton onder de lieslaarzen te bieden en vuilnis aan wal te slepen (om de toeristenbelasting weer te kunnen innen over een paar maandjes)? Wat verspreiden ze daar allemaal eigenlijk behalve rozenblaadjes en ongekookte witte rijst? Ik hoor er niets meer van. Noord Italië. Vieze janboel. Mij niet gezien.

kleren maken de "man"

Elf jaar geleden ben ik als militair het politie uniform in gesprongen en nu was het weer tijd om als politievrouw het vlekkenpak in te duiken. Ik heb destijds ervaren dat dat best compatibel is, dus met "the best of both worlds" op zak belooft dat weer een mooie tijd. Vorige week stond het bezoek aan het kledingmagazijn op de planning. Een soort Sligro van kleding en uitrusting in alle mogelijke klimatologische dessins die je maar kunt bedenken, en met Eureka's tegen vrijwel ieder ongemak dat zich aldaar voor kan gaan doen. Good stuff. Nice! Mijn winkelkar is letterlijk twee maal formaat Albert Heijn (de nieuwe) en wordt helemaal volgestort met militaire uitrusting en kleding. Alle nette kleding wordt op maat gemaakt en ik heb een personal shopper tot mijn beschikking. Heerlijk. De  man die de sportschoenen moet aanmeten moest zich die dag excuseren maar zou zijn afwezigheid goed maken binnen enkele dagen. Of ik mijn merkvoorkeur voor binnen en buiten sporten vast even wilde doorgeven. Ineens krijg ik een flashback van de sportschool, niet aan denken. Duwen die kar, op naar het volgende pitstopje kwaliteit. "Sok, koud weer, mn 35-38". Man 35-38? Zou hij hier werken? Zouden er hier zoveel van deze dwergen zijn dat er een voorraad wintersokken in deze Sligro voor hen klaar ligt? Naast zijn schoenen lopen zal hij vast niet snel doen. Mn 35-38, dat is toch een jongen van 10 a 11? "Sok, koud weer, jn 10-11 jr  moet dat zijn hoor" zeg ik. "Het is toch zielig om dit op een sticker te zetten en een meerderjarige militair  publiekelijk te overhandigen op zo'n bijna openbare locatie als deze? Dat ligt heel gevoelig hoor, collegiaal moet ik daar een negatief advies op geven. Dat hakt er zo in kwa sociale veiligheid en uitsluiting, dat kan echt niet. Wie heeft dit bedacht? Is de eindgebruiker weer eens overgeslagen bij de behoeftestelling?". "Trek ze nou eerst maar eens aan" is het antwoord. De hiel zit inderdaad ongeveer achterin mijn knieholte. Gauw naar het volgende loket. "XSje maar weer?"

ICSI ICSI wat jij niet ziet

Mijn oog valt (niet toevallig) op een krantenartikel over het prachtige pittoreske dorpje even verderop waar ik zo lang heb gewoond. Een evenzo idyllisch gebouw blijkt alles behalve een idyllische historie te herbergen. Het blijkt een tehuis geweest te zijn voor afstandsmoeders. Geen co-ouderschap, geen studerende kinderen in het buitenland, geen ontzetting uit de ouderlijke macht omdat ze hun taak niet waarmaakten, nee: hun kind werd er als (niet meer dan) een chocoladereep van hen gestolen en ging de markt op.

De regering vond in de jaren 50 en 60 dat de wet van vraag en aanbod ook op kinderen van toepassing was en bekrachtigde dat in 1956 met een adoptiewet. Er waren immers ouders die ongewenst kinderloos waren (ICSI en IVF bestonden nog niet) en (soms hele) jonge moeders die niet meer op de vader van hun kind hoefden of wilden rekenen, laat staan dat ze zijn trouwring droegen en hun Wedgewood compleet hadden. De gezondheidszorg was er op gericht deze moeders te overtuigen dat afstand doen het beste was voor iedereen. "Lekker je school af maken, shoppen met je vriendinnen en zand erover. Met een baby kun jij niets, dat weten wij echt beter dan jij zelf. Er zijn getrouwde stellen genoeg die niet zo schandelijk dom zijn als jij en dus betere ouders zullen zijn. Bovendien raak je je familie kwijt als je niet naar ons luistert, want je woont hier immers al ondergedoken op voordracht van je ouders en met een kinderwagen staat hun voordeur echt niet ineens voor je open."

Zo werden er tussen 1956 en 1984 in Nederland ruim 25.000 kinderen "uit het goud gerukt". In volkomen isolatie moesten deze jonge moeders bevallen van hun kind, streng aangekeken door wie er dienst had en ambtshalve even bij de bevallende moeder om de hoek keek of zij nog leefde om de "waar" veilig te stellen, die immers al administratief vergeven was aan de afnemers. Als het kind bijna ter wereld kwam werd moeders snel geblinddoekt, werd er voor overstemmend geluid gezorgd tegen het horen huilen van de pasgeborene en kreeg de moeder een ruggeprik zodat ze haar "chocoladereep" na diefstal niet achterna kon rennen om het "in het goud" te houden. Instemming was er vrijwel nooit.

We vragen ons heel soms af of we zo'n kind kennen, maar veel minder vaak of we zo'n moeder kennen, bedacht ik me. Het kan eigenlijk alleen al rekenkundig niet anders dan dat we die af en toe om ons heen hebben. Deze moeders zwijgen als het graf over wat zij beleefd hebben aan de geboorte van hun eerste kind. Begrijpelijk. Soms zie je er een traan om in Spoorloos, maar ik heb er eigenlijk nog nooit een moeder de woorden voor zien kunnen vinden. Hoe dapper deze moeder uit het krantenartikel. Ze zet de regering aan tot het doen van feitenonderzoek naar deze ruwe kinderhandel. Benieuwd waar dat toe leidt. Ik ga haar mailen. Powerwijf. En met haar velen.

A B C

Mijn moeder (83) vroeg me haar adressenboekje "even" opnieuw te schrijven, de blaadjes A tot en met Z achterin haar Succes Agenda. Daar had ik helemaal geen zin in. Die schrijfruimte is minuscuul in die agenda's, het is een suf klusje met gepriegel en geduld, en....ik vond dat ik er geen tijd voor had. Dat ik wel wat beters te doen had. Want eerlijk gezegd zou ik het vorig jaar al doen, in de uitgave 2018-2019. Dat laatste gaf me de doorslag. Een jaar te laat, dat kan niet. Klaar ermee. Zitten en pennen.

Dan zie ik alle krassen en verwijzingen. De ooms en tantes die ik vroeger, toen ik net kon schrijven, vol trots vanaf ons vakantieadres ansichtkaarten mocht sturen naar het vertrouwde adres waar ze woonden met hun echtgenoot(e) en kinderen, werden met een pijl verwezen naar een nieuw adres, namelijk een verpleeghuis of een aanleunwoning. En regelmatig was dat adres nadien gemarkeerd met een overlijdenskruis en weer een verwijspijl naar hun kinderen of kleinkinderen. Verder is toegevoegd, zo zie ik, de thuiszorg, de "buurvrouw nood", de Beter Horen kliniek, de apotheek en de specialistische afdeling van het ziekenhuis, adressen die er vroeger nooit in stonden. Maar ook zie ik nieuwe vrienden en vriendinnen staan, een filosofieclub, het nummer van haar vrijwilligersbaan en haar collega's aldaar. Een meditatie vriendin, en het nummer van KPN mobiel.

Ik stop met gepriegel op de daarvoor bestemde lijntjes. Zet geroerd een kop thee en ga "terug naar de tekentafel". Ik bedenk een systeem met ruimte voor grote letters en beschrijf alleen de voorzijden. Een letter per bladzijde, in plaats van twee. Duidelijk, overzichtelijk maar vooral een dikke vette ere groet voor mijn moeder. Mijn moeder die, zoals zovele moeders (en vaders), verlies heeft geleden in haar sociale leven. Onvermijdelijk verlies maar daardoor niet minder onverdraagzaam op zijn tijd. Die deze verliezen heeft weten te dragen en heeft omgezet naar nieuwe levenslijnen, nieuwe activiteiten en nieuwe intellectuele en sociale uitdagingen. Die slijtage in lijf en leden heeft durven opvangen met hulpmiddelen waar nodig voor consolidatie in mobiliteit. Ter behoud van Leven met een hoofdletter. Wat een ere klus dit adressenboekje te mogen herschrijven, verdriet in het oude boekje te mogen laten en de toekomst grotere letters te mogen geven! En dat ook nog in opdracht van haar zelf.

Love you mom. You inspire us.

"lucky" strike

De bowlingbal is volksziekte nummer 1 en dat wordt niet onderkend. De bowlingbal is in haar bedreiging voor de volksgezondheid een ondergeschoven kindje, maar wie zijn of haar vingers erin steekt wordt kind van de rekening. De gaten van de kleinste bowlingbal zijn na een half jaar in gebruik te zijn geweest maarliefst 0,3 mm in diepte afgenomen en zij gaan ruim twintig jaar mee. Ze worden met de jaren volgestort met alles wat er aan duim, wijs- en middelvinger van de primair gebruikte hand kan zitten. Daarbij is bowlen is een sport van de klok: voor aanvang baanhuur moet je je (warme) goeie maat lease schoenen aan hebben en daarvoor of daarna schieten de meeste mensen nog even het toilet in om hun effectieve tijd op de baan er niet door te laten verkorten. De vingers gaan na dit toiletbezoek en alles wat zich daarvoor thuis al heeft afgespeeld ongegeneerd in de bowlingbal, huppekee, hatseflats, erin met die vingers. Je voelt ook nooit bodem in die bal, althans, geen massieve. Je landt altijd in een soort zachte zwarte onzichtbare substantie van je duizenden voorgangers en van je buren op naastgelegen baan. Ik heb ze incidenteel schoenen zien sprayen, maar nooit de gaten van de bal zien desinfecteren, de sportschoolhouders van de bowlingbaan. Het is altijd vlug vlug een paar bitterballen en vlammetjes bij de baan kwakken, die dan achteloos door de klanten met dezelfde drie vingers genuttigd worden en daarna weer met urine, sperma, ontlasting, streptokokken, stafylococcen, gebroken nagels, snot en oorsmeer dankzij het toegevoegde restant frituurvet aan de vingers de bowlingbal weer lekker in glijden. Tis maar wat je Lucky noemt. Strike is het zeker. Bah.